در مورد رشتههای سیم افشان بیشتر بدانیم!
درکل سیم‌افشان و یا رشتههای سیم افشان را به سیمی تک رشته‌ای اطلاق می‌کنند که فلز مس جنس هادی آن را تشکیل داده، ضمن اینکه جنس قسمت عایق آن نیز پلیمر پی وی سی است. کاربرد غالب سیم‌افشان استفاده در درون وسایل برقی، محافظت کردن از سیم‌هایی که برای روشنایی محیط‌های خشک استفاده می‌شوند و روی گچ یا زیر آن نصب می‌شوند، است.
اما دانستن این نکته ضروری است که رشتههای سیم افشان یک سیم کاملا قابل انعطاف است و برای قسمت سینی کابل کشی و همینطور بکار بردن برای مخازن اصلاً مناسب نیست و شما به‌هیچ‌عنوان مجاز به استفاده از آن در این قسمت‌ها نیستید. ولتاژ کابل‌ها و رشتههای سیم افشان متغیر است، برای مثال سیم افشان‌هایی که سطح مقطعی تا یک میلیمتر مربع دارند ولتاژ نامی مجاز برای آنها 300 به ۵۰۰ ولت تخمین زده شده است و همینطور سیم افشان‌هایی با سطح مقطع بیشتر از یک میلیمتر مربع ولتاژ ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت را پشتیبانی می‌کنند.
چرا باید از رشتههای سیم افشان در فرایند روشنایی ساختمان استفاده کرد؟
پیشتر نیز اشاره کردیم که سیم افشان همان سیم قابل انعطاف است که در بازار آن را با این نام بیشتر می‌شناسند. بیشترین کاربردی که رشتههای سیم افشان دارند این است که برای نصب‌کردن وسایل الکتریکی و همینطور نگهداری از سیستم‌های روشنایی از آنها استفاده می‌شود و بشرط اینکه محیطی که این نوع کابل در آن مستقر می‌شود خشک باشد، بهترین و بیشترین کارایی را از آنها خواهید دید. برای مثال از این کابل بیشتر در لوله‌ها و یا قسمت‌های رویی و زیرین سطوح گچی بیشتر استفاده می‌شود.
کابل رشتههای سیم افشان چند نوع دارد؟
بطور کلی بر اساس ولتاژ نامی کابل‌های سیم افشان‌ها، آنها را به دو دسته طبقه‌بندی می‌کنند. اول سیم افشان‌هایی هستند که ولتاژ نامی آنها 300 تا 500 ولت است که برای نصب کردن در زیر و روی سطوح گچی، همینطور قسمت داخلی لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته قابل ذکر است که لوله‌هایی که برای استفاده از این کابل‌ها استفاده می‌شوند پلاستیکی و یا خرطومی شکل هستند که عملکرد بسیار خوب و بالایی را از خود نشان می‌دهند.
اما دسته دوم از این نوع کابل و رشتههای سیم افشان به محصولاتی اختصاص پیدا می‌کند که ولتاژ نامی معادل ۴۵۰ تا۷۵۰ دارند. از این نوع کابل‌های سیم افشان بیشتر برای نصب کردن در قسمت داخلی وسایل الکتریکی و برقی و همینطور مراقبت کردن از سیستم‌های نوری و روشنایی استفاده می‌شود که هرچه محیط خشک‌تر باشد، کارایی بالاتری از خود نشان می‌دهند. البته دسته دوم را در درون لوله‌ها و یا قسمت زیرین بر روی سطوح گچی نیز می‌توان به راحتی استفاده کرد.
کابل سیم افشان از جنس آلومینیوم
همانطور که قبلا نیز به آن اشاره کردیم بر اساس استاندارد ملی کشور ایران و همینطور استانداردهای بین المللی که برای قسمت هادی رشتههای سیم افشان مورد استفاده قرار می‌گیرد، این رشته‌ها باید قابل انعطاف باشند و در دسته‌های پنجم و همینطور ششم باید بطور اختصاصی از فلز مس تهیه شوند. اما استفاده از آلومینیوم به عنوان یک هادی در این کابل‌ها در صورتی مجاز است که سطح مقطع آنها ۱۰ میلیمتر و یا بالاتر باشد.
البته افزایش قیمت فلز و مس سبب شده است که مصرف‌کنندگان و همینطور تولیدکنندگان بجای این فلز از آلومینیوم بیشتر استفاده کنند. اما قابل ذکر است که جایگزین کردن این فلز به جای مس در سیستم‌های توزیع نیروی برق و همینطور انتقال برق بسیار کارآمدتر بوده، اما بطورکلی در سیم‌کشی‌های داخلی و عمومی استفاده کردن آن به عنوان یک هادی مشکلاتی فنی زیادی را ایجاد می‌کند. در نهایت فلز آلومینیوم از مقاومت الکتریکی بالایی برخوردار است که احتمال ایجاد خوردگی با اکسید شدن و برخورد با سایر فلزات و ایجاد انبساط در آن و خروج آن در محل اتصال بر اثر فشار، وجود ندارد.
کابل رشتههای سیم افشان اِرت
یک نوع دیگر از رشتههای سیم افشان وجود دارد که به عنوان سیم افشان ارت از آن استفاده می‌شود که بطور معمول عایقی به رنگ زرد و سبز دارد و با مقاومت بالایی تولید و به بازار عرضه می‌شود. همانطور که می‌دانید واژه ارت به معنای زمین است که اگر بخواهیم آن را در صنعت برق مورد استفاده قرار دهیم به سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که به زمین متصل هستند.
توضیح این کاربری این است که در مهندسی برق، زمین، برای یک مدار الکتریکی به راحتی می‌تواند یک نقطه مبدا در نظر گرفته شود که براساس آن سایر ولتاژهای الکتریکی بررسی می‌شوند. زمین علاوه بر این کاربری به عنوان یک مسیر برای برگشت دادن جریان به منبع اصلی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته واژه ارت در حوزه الکترونیک و برق بسیار معنای وسیع‌تری دارد و می‌توان از آن برای فضاپیماها، هواپیماها، کشتی‌ها و غیره نیز استفاده کرد، که اتصالی به سطح زمین ندارند و ارت در آنها به عنوان پتانسیل صفر در نظر گرفته می‌شود.
مقایسه رشتههای سیم افشان با سیم‌ها و کابل‌های مفتولی
کابل‌ها و رشتههای سیم افشان در قیاس با کابل‌ها و سیم‌هایی از جنس مفتول یا سیم خشک، انعطاف‌پذیری بالاتری از خود نشان می‌دهند. به همین دلیل از این سیم‌های افشان بیشتر برای قسمت داکت‌های زیرزمینی، تابلوهای فرمان و غیره استفاده می‌شود که نیاز به انعطاف بسیار بالایی دارند. این نوع انعطاف‌پذیری بیشتر برای مکان‌هایی مناسب است که در آنها حرکت و جنب‌وجوش وجود دارد و یا بصورت مداوم و پشت سر هم در آنها پیچش ایجاد می‌شود. در اصل همین ویژگی انعطاف‌پذیری حرکت‌ها و پیچش‌ها را به خوبی و خیلی راحت پوشش می‌دهد.
البته رشتههای سیم افشان در قیاس با رشته‌ها و سیم‌های مفتولی از مقاومت بسیار بالاتری نیز برخوردار هستند که این ویژگی آنها را خاص و منحصربه‌فرد ساخته است. نکته آخر اینکه مقاومت الکتریکی در رشتههای سیم افشان هادی نسبت به سیم‌هایی از جنس مفتول چندان تفاوت زیادی ندارد، اما ممکن است اگر قصد استفاده از آنها در متراژهای بالا را داشته باشید این تفاوت را بشکل کاملا محسوسی احساس کنید.
انتخاب مناسب کابل و رشتههای سیم افشان یک نکته بسیار حیاتی!
بدون شک وقتی قرار است که از کابل و رشتههای سیم افشان استفاده کنیم باید بهترین کیفیت را در نظر داشته‌باشیم. بهترین کابل سیم افشان، کابلی است که برای قسمت هادی آن از فلز مس استفاده شده باشد و از بهترین نوع است. البته کابل‌هایی که در قسمت هادی آنها از آلومینیوم استفاده می‌شود نیز کاربردی هستند اما در کل فلز مس بیشترین عملکرد و کارایی را از خود نشان می‌دهد.